အာဆီယံေက်းလက္ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးႏွင့္ ဆင္းရဲမႈပေပ်ာက္ေရးဆိုင္ရာ ဝန္ႀကီးမ်ား အဆင့္ COVID-19 တိုက္ဖ်က္ေရး အထူး အစည္းအေဝး က်င္းပ
မည္သူတစ္ဦး တစ္ေယာက္ကိုမွ် ခ်န္လွပ္ျခင္းမရွိေစဘဲ ကပ္ေရာဂါရဲ႕ ဆိုးက်ိဳး သက္ေရာက္မႈမ်ား ကို ေလ်ာ့ပါးသက္သာေစေရး ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္သြားၾကမည္။မြန္းတည့္ ၁၂ နာရီ အခ်ိန္က Video Conferencing စနစ္ျဖင့္ က်င္းပျပဳလုပ္ရာ အာဆီယံ ေက်းလက္ေဒသ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ႏွင့္ ဆင္းရဲမႈ ပေပ်ာက္ေရး ဆိုင္ရာ ဝန္ႀကီးမ်ားအဆင့္ အစည္းအေဝး (AMRDPE) အလွည့္က် ဥကၠဌ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရးႏွင့္ဆည္ေျမာင္းဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ေဒါက္တာေအာင္သူ တက္ေရာက္ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
ေရွးဦးစြာ အာဆီယံေက်းလက္ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးႏွင့္ ဆင္းရဲမႈပေပ်ာက္ေရးဆိုင္ရာ ဝန္ႀကီးမ်ား အဆင့္ အစည္းအေဝး(AMRDPE)အလွည့္က် ဥကၠဌ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္း ဝန္ႀကီး ဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ေဒါက္တာေအာင္သူ က အဖြင့္အမွာစကား ေျပာၾကားရာတြင္ ၂၀၂၅ ခုႏွစ္ အာဆီယံေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ႏွင့္ ကမာၻ႔ကုလသမဂၢႏိုင္ငံမ်ား၏ ၂၀၃၀ ျပည့္ႏွစ္ စဥ္ဆက္ မျပတ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ပန္းတိုင္မ်ားကို ေအာင္ျမင္စြာ ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္႐ြက္ ႏိုင္ရန္အတြက္ မိမိတို႔ အေနျဖင့္ အာဆီယံ အသိုက္အဝန္း ထူေထာင္ေရး ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈ မ်ားကို အာဆီယံ ျပည္သူလူထုတစ္ရပ္လုံး ပူးေပါင္း ပါဝင္ႏိုင္ေသာ ခ်ဥ္းကပ္မႈ နည္းလမ္းျဖင့္ အရွိန္အဟုန္ျမႇင့္ ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ မိမိတို႔၏ အာဆီယံအသိုက္အဝန္း ထူေထာင္ေရး ႀကိဳးပမ္း အားထုတ္မႈမ်ားတြင္ ေအာင္ျမင္မႈ မ်ားစြာ ရရွိၿပီးျဖစ္ေသာ္ျငားလည္း ကမာၻ တစ္ဝန္း လုံး တြင္ လက္ရွိ ပ်ံ႕ႏွံ႔ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိေသာ Covid – 19 ကူးစက္ ေရာဂါ အက်ိဳးဆက္ေၾကာင့္ မိမိတို႔ အာဆီယံေဒသအေနျဖင့္ မႀကဳံစဖူးစိန္ေခၚမႈမ်ားစြာကို ေတြ႕ႀကဳံ ရင္ဆိုင္ ေနၾက ရပါ ေၾကာင္း၊ Covid – 19 ကူးစက္ေရာဂါ၏ ဆိုး႐ြားေသာ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ မ်ားေၾကာင့္ မိမိတို႔ရဲ႕ စီးပြားေရး၊လူမႈေရးႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမ်ားတြင္ ထိခိုက္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိပါေၾကာင္း၊ အျခားတစ္ဖက္တြင္လည္း မိမိတို႔ ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိေသာ ေက်းလက္ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးႏွင့္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈပေပ်ာက္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား တြင္ လည္း ေႏွာင္ေႏွး ၾကန႔္ၾကာမႈမ်ားရွိလာၿပီး ဆင္းရဲႏြမ္းပါးေသာ ျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္လည္း ထိခိုက္နစ္နာမႈမ်ားအား ပိုမို ရင္ဆိုင္ရမည့္ အေျခအေနမ်ား ေပၚေပါက္လ်က္ရွိပါေၾကာင္း၊ ယင္း ကူးစက္ေရာဂါ အက်ိဳးဆက္မ်ား အား ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းႏိုင္ရန္ႏွင့္ ျပည္သူမ်ား၏ လူမႈစီးပြား ဘဝထိခိုက္ဆုံးရႈံးမႈမ်ားအား ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ရန္ အတြက္ မိမိတို႔အေနျဖင့္ ေပါင္းစည္း ညီၫြတ္၍ တုံ႔ျပန္ႏိုင္စြမ္းရွိေသာ အာဆီယံစိတ္ဓါတ္ ( ASEAN Spirit of Cohesiveness and Responsiveness)ကို လက္ကိုင္ျပဳ၍ ခိုင္မာေသာသံဓိဌာန္၊ ကတိ ကဝတ္မ်ားျဖင့္ အားလုံး ပူးေပါင္းဝိုင္းဝန္း ေဆာင္႐ြက္သြားရမည္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း ေဆြးေႏြးေျပာၾကား သည္။
Dato’ Lim Jock Hoi (မစၥတာ ဒါတိုလင္မ္ေဂ်ာ့ခ္ဟြိဳင္) က Covid – 19 ကုစားေရးစီမံခ်က္တြင္ ေဆာင္႐ြက္သင့္သည့္ ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ ( ASEAN Comprehensive Recovery Framework တြင္ ထည့္သြင္းသင့္သည့္ ကိစၥရပ္မ်ားကို အႀကံျပဳေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးက ျပန္လည္ေဆြးေႏြးရာတြင္ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားအေနျဖင့္ Covid – 19 ကူးစက္ေရာဂါအား ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရမည့္ နည္းလမ္းမ်ားအတြက္ သက္ဆိုင္ရာ နယ္ပယ္ အလိုက္ အေလးထားေဆာင္႐ြက္ရန္ လိုအပ္ပါေၾကာင္း၊ ေက်းလက္ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးႏွင့္ ဆင္းရဲ ႏြမ္းပါးမႈပေပ်ာက္ ေရး နယ္ပယ္တြင္ Covid-19 ကူးစက္ေရာဂါ အက်ိဳးဆက္မ်ားအား တုံ႔ျပန္ ႏိုင္ရန္အတြက္ အဆိုပါ မူဝါဒလမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ား၊ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ လုပ္ငန္း အစီ အစဥ္မ်ား ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ မိမိတို႔ရဲ႕ သေဘာထားအျမင္မ်ားအား ေဆြးေႏြးဖလွယ္ႏိုင္ရန္ အတြက္ ဒီကေန႔ အစည္း အေဝးအား က်င္းပရ ျခင္း ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ Covid – 19 ကူးစက္ေရာဂါေၾကာင့္ မိမိတို႔အာဆီယံေဒသအတြင္း အားလုံးရင္ဆိုင္ ေတြ႕ႀကဳံေနရသည့္ တူညီေသာ ထိခိုက္နစ္နာမႈ မ်ားအား ေထာက္ရႈလ်က္ မိမိတို႔ အေနျဖင့္ ကူးစက္ ေရာဂါကို အခ်ိန္ႏွင့္တေျပးညီ ထိေရာက္ စြာ တုံ႔ျပန္ ေျဖရွင္းရာတြင္ ေပါင္းစည္းညီၫႊတ္ေသာ၊ က႑ေပါင္းစုံ၊ သက္ဆိုင္သူ ေပါင္းစုံ ပါဝင္ေသာ ခ်ဥ္းကပ္မႈ နည္းလမ္း ( Coherent, Multi-sectoral, Multi-stakeholder approach) အား က်င့္သုံး ေဆာင္႐ြက္ေရး သည္ အလြန္အေရးႀကီးပါေၾကာင္း ၊
ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရအေနျဖင့္ Covid -19 စီးပြားေရး ထိခိုက္မႈ သက္သာေရးစီမံခ်က္အား ၂၀၂၀ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလတြင္ စတင္ က်င့္သုံး အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိၿပီး အဆိုပါ စီမံခ်က္ ဟာ မည္သူတစ္ဦး တစ္ေယာက္ကိုမွ် ခ်န္လွပ္ျခင္းမရွိေစဘဲ အစိုးရ၊ ပုဂၢလိကႏွင့္ ျပည္သူမ်ားအားလုံး အေပၚ ကပ္ေရာဂါရဲ႕ ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္မ်ားကို ေလ်ာ့ပါး သက္သာ ေစဖို႔အတြက္ ဟန္ခ်က္ညီညီ ျဖည့္ဆည္း ေဆာင္႐ြက္ သြားမွာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ အာဆီယံ ႏိုင္ငံမ်ား အသီးသီးတြင္လည္း ကပ္ေရာဂါ တုံ႔ျပန္ႏိုင္ရန္ အတြက္ မိမိတို႔ႏိုင္ငံကဲ့သို႔ မဟာ ဗ်ဴဟာေျမာက္ စီမံခ်က္မ်ား ေရးဆြဲအေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိေနမည္ဟု မိမိ အေနျဖင့္ ယုံၾကည္ပါေၾကာင္း၊ ေဒသအတြင္း ကပ္ေရာဂါအား ရင္ဆိုင္ ေတြ႕ႀကဳံေနရတဲ့ တစ္ခ်ိန္ တည္းမွာပဲ ေနာင္အနာဂတ္တြင္ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္တဲ့ အလားတူေဘးအႏၲရယ္မ်ား အား မိမိတို႔ ျပည္သူ လူထုမ်ားရဲ႕ တုံျပန္ႏိုင္စြမ္းအားကို ျမႇင့္တင္ေဆာင္႐ြက္ေရး ဟာလည္း မိမိတို႔လက္ရွိ ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိသည့္ တုံ႔ျပန္ႏိုင္စြမ္းအား ေကာင္းမြန္ေသာ၊ ေရရွည္တည့္တံေသာ၊ အားလုံး ပါဝင္ႏိုင္ေသာ အာဆီယံလူမႈအသိုက္အဝန္းတည္ေဆာက္ေရး ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈမ်ားတြင္ အေရးပါ ေသာ အခန္းက႑မွပါဝင္ လ်က္ရွိေနတာကို မိမိတို႔အေနျဖင့္ နားလည္ သိရွိ ထားၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အနာဂတ္တြင္ ေပၚေပါက္လာႏိုင္တဲ့ အလားတူ ေဘးအႏၲရယ္မ်ားအား ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းႏိုင္ေရးအတြက္ အထူးသျဖင့္ ထိခိုက္နစ္နာလြယ္သည့္ အုပ္စုမ်ားမွ ျပည္သူမ်ားအား ေကာင္းမြန္စြာ ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္ထားေသာ တုံႏိုင္စြမ္းအား ေကာင္းမြန္သည့္ လူထု တစ္ရပ္ ျဖစ္ေပၚလာေစေရး အတြက္ ေဆာင္႐ြက္သြားမွာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ သို႔မွသာလ်င္ မိမိတို႔ ေက်းလက္ ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးႏွင့္ ဆင္းရဲမႈ ပေပ်ာက္ေရးနယ္တြင္ မေမွ်ာ္မွန္း ႏိုင္တဲ့ ေဘးအႏၲရာယ္ ျဖစ္ေပၚမႈ ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ားအား ေလ်ာ့နည္းေစႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ Covid-19 ကူးစက္ေရာဂါ စိန္ေခၚမႈမ်ားအား ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္း ႏိုင္ေရးအတြက္ သက္ဆိုင္ရာ အာဆီယံႏိုင္ငံအသီးသီးမွ ဝန္ႀကီးမ်ားရဲ႕ စြမ္းစြမ္းတမံ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ ခ်က္မ်ားအား မိမိအေနျဖင့္ ႀကိဳဆိုအသိအမွတ္ျပဳပါေၾကာင္း၊ မေမွ်ာ္မွန္းႏိုင္တဲ့ အနာဂတ္ ေဘးအႏၲရာယ္မ်ား အတြက္ အာဆီယံေဒသရဲ႕ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈႏွင့္ စြမ္းေဆာင္ရည္မ်ားအား ဆက္လက္ ျမႇင့္တင္ ႏိုင္ရန္ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာမိတ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ျပင္ပမိတ္ဖက္ အဖြဲ႕ အစည္းမ်ား ႏွင့္အတူ ႏိုင္ငံတကာအဆင့္ ေဒသတြင္းအဆင့္ အသီးသီးတြင္ ပူးေပါင္းညႇိႏႈိင္း ေဆာင္႐ြက္သြားဖို႔ တိုက္တြန္းလိုပါေၾကာင္း၊ ကပ္ေရာဂါ စိန္ေခၚမႈမ်ားႏွင့္ ေက်းလက္ဆင္းရဲ ႏြမ္းပါးမႈ မ်ားအား ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရာတြင္ မိမိတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္လည္း အာဆီယံ ႏိုင္ငံ မ်ား အားလုံးႏွင့္ အတူ ဆက္လက္၍ လက္တြဲပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္သြားမည္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း ေဆြးေႏြးေျပာၾကားသည္။